سوال : چرا روزه گرفتن در اعیاد و ایام پربرکت سفارش شده و فضیلت بیشتری دارد و عرب ها هم چنین رسمی داشته اند، در صورتی که در چنین ایامی معمولا مردم به دید و بازدید میروند و به جشن و سرور و پخش شیرینی می پردازند؟!

پاسخ: در جهت پاسخگویی به پرسش ارائه شده به چند مطلب اشاره می کنیم:

1) تبرک و توسل به روزه به نوعی در تمام ادیان الهی و حتی ادیان غیر الهی مثل برهماییان و بوداییان و بت پرستان ... رایج بوده است. ملتها و مذاهب در مواقع غم و اندوه و یا در مواردی که احتمال بلا و مصیبتی می دادند و یا مصیبتی برآنها وارد می شد و هم در زمانهای شادی به روزه متوسل می شدند. انگیزه های متفاوتی برای روزه گرفتن در ملل گوناگون متناسب با اعتقاداتشان وجود دارد. پیروان ادیان الهی بیشتر به عنوان عملی عبادی به آن می پرداختند و ضمن عمل به دستور الهی از مزایای روزه استفاده می نمودند. ادیان غیر الهی مانند بودا و برهماییان و امثال آن برای رسیدن به قدرت روحی و یا آرامش روزه می گرفتند و بت پرستان جاهلی در زمان پیامبر اسلام و قبل از آن برای خشنودی خدایان و تواضع و شکر یا برای جلب رحمت از طرف بتها و ... روزه می گرفتند.

2) در اسلام علاوه بر تعبد که اصلی ترین حکمت روزه است حکمتهای متعدد دنیوی (بهداشت جسمی، بهداشت روانی، بهداشت اقتصادی، بهداشت اجتماعی) و حکمتهای اخروی (ثواب اخروی، بهشت، رحمت الهی، غفران الهی، شکر الهی، رضایت الهی،‌ تحصیل ملکات اخلاقی و...) بر روزه گرفتن مترتب است.

3) سرّ روزه داری در عید های مذهبی:

با توجه به مطالب گذشته در جواب سئوال پرسشگر محترم باید عنوان کنیم که سرّ سفارش به روزه در عید های مذهبی در آثار روزه نهفته است.
عید به عنوان یک روز مبارک است که انسانها عموما در آن خشنود هستند، زیباترین لباسهایشان را می پوشند عطر می زنند، شادی می کنند، به دیدار یکدیگر می روند و کدورتها را دور می ریزند و به قول شما شیرینی و شربت می خورند و به گونه ای فرح بخش آن روز را از روزهای بقیه سال متمایز می نمایند... اما نکته ای که تذکر آن ضروری است این مطلب است که از نظر اسلام عید حقیقی آن روزی است که انسان در نزدیکترین موقعیت نسبت به خداوند باشد یعنی زمانی که قرب الهی مشمول حال بنده ای شود یا زمینه قرب الهی برای او مهیا باشد آن روز عید است. به این خاطر بعضی روایات عید واقعی را روزی معنی می کنند که در آن گناه نشود. با توجه به این ملاک نحوه تمایز اعمال و آداب عید مذهبی متناسب با ویژگی اصلی عید تعریف می شود. اگر در عید ملی انسانها شادی خود را با خوردن شیرینی و شربت و ... به یکدیگر ابراز می دارند. در عید مذهبی مسلمانان با انجام بهترین اعمال که موجب خشنودی خداوند متعال است، شادی خود را ابراز می دارند. یکی از این اعمال که باعث جلب محبت و لطف الهی است روزه گرفتن است. به وسیله روزه گرفتن، صدقه دادن و صله رحم و... که سبب غفران و رضایت و رحمت خداوند می گردد برکت واقعی را در مورد خود و نزدیکانشان محقق می کنند.

4) قرآن کریم در (سوره البقرة : 138) بیان می دارد «صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَ نَحْنُ لَهُ عابِدُونَ؛ رنگ خدایى؛ و چه رنگى از رنگ خدایى بهتر است؟! و ما تنها او را عبادت مى‏کنیم». هرچیز یا روز یا عملی که رنگ خدایی بگیرد، باعث تبرک است. روزه گرفتن در اعیاد و زمانهای جشن و سرور در حقیقت دادن رنگ و بوی الهی به روز عید است که کاری بسیار پسندیده می باشد.

منبع: پرسمان

تاریخ درج در کلوب: 1387.05.26 ساعت 22:05